Zonlicht en UV-straling

Zonlicht is een mengeling van straling van diverse golflengtes. In de regenboog is het zichtbare deel van de zonnestralen geordend naar de lengte van de golven. Van paars naar rood zijn de golven steeds langer. Het infrarood, met een golflengte groter dan die van het rood, is niet zichtbaar maar voelbaar als (zonne)warmte. Het ultraviolet of UV heeft een golflengte kleiner dan die van het paars. Ook dit deel van de zonnestraling is niet zichtbaar.

De meeste UV-straling krijgen we via zonlicht. Niet alle UV bereikt de aarde: een deel wordt tegengehouden door de ozonlaag. De hoeveelheid UV hangt niet af van de temperatuur. Hoog in de bergen is er veel meer UV dan op zeeniveau, omdat de straling een kortere weg door de dampkring aflegt.

Er zijn drie soorten UV-stralen:

•	UV-A stralen dringen door in onze huid en worden bijna niet tegengehouden door de ozonlaag.
•	UV-B stralen geven een natuurlijke bescherming tegen de zon door verkleuring en verdikking van de huid.
•	UV-C stralen bereiken de aarde niet, ze worden vastgehouden in de ozonlaag.

De kracht van de zon wordt wel uitgedrukt in de UV-index, die in Nederland kan variëren van 1 t/m 10. In landen dichter bij de evenaar en in de bergen kan een hogere UV-index voorkomen. De UV-index is mede bepalend voor adviezen over zonnebaden. Het KNMI geeft tussen eind april en eind september zonkrachtinformatie op teletekst pagina 708 en de website www.knmi.nl.

UV-straling heeft ook een positieve werking. Onder invloed van UV uit zonlicht of bruiningsapparatuur vormen pigmentcellen het bruine huidpigment dat een natuurlijke bescherming geeft tegen het zonlicht. Onder invloed van UV-B straling wordt vitamine D in ons lichaam aangemaakt. Ook bij sommige huidaandoeningen (bijvoorbeeld psoriasis) kan UV-straling een positieve uitwerking hebben.

Risico's van UV-straling
Zowel UV-A als UV-B straling kan erfelijk materiaal in de cellen beschadigen, waardoor huidkanker kan ontstaan. UV-B vormt hierbij de belangrijkste risicofactor. Hoewel vroeger werd gedacht dat UV-A niet schadelijk was, blijkt UV-A 10 tot 20 procent bij te dragen aan het risico op het ontstaan van huidkanker. Door overmatig zonnebaden en omdat de ozonlaag door milieuvervuiling dunner geworden is en minder UVstraling absorbeert, neemt het aantal gevallen van huidkanker toe.

Zonnebrand
De huid kan onder invloed van UV-A en UV-B verbranden, ook onder de zonnebank. Verbranding gaat gepaard met roodheid en in ernstige gevallen rillingen, blaren, misselijkheid en koorts. Op termijn zal de huid haar elasticiteit verliezen en versneld verouderen (pigmentvlekken, rimpels, leerachtige droge huid) Over het algemeen denkt men dat de huid pas verbrand is als die rood is en pijn doet. Maar de huid is al verbrand als deze 8 tot 24 uur na het zonnen lichtrood kleurt. Uw huidtype en de UV-index bepalen hoelang u in de zon kunt liggen.

Bron: Kring Apotheek